Haiti - przewodnik turystyczny

Port-au-Prince to bardzo niewdzięczne miasto.

Haiti zajmuje 2/3 wyspy Haiti (dawn. Hispaniola), którą współdzieli z państwem Dominikana. To najbiedniejszy kraj Ameryki Południowej, który notorycznie nękany jest przez kataklizmy, takie jak trzęsienia ziemi i huragany.

Haiti - informacje ogólne i rąbek historii

Wyspę Haiti odkrył Krzysztof Kolumb w 1492 roku. Wyspa stała się częścią hiszpańskiego imperium kolonialnego. W 1697 roku Dominikana, nazwana Santo Domingo, stała się osobną jednostką kolonialną. W tym samym roku część wyspy wydarli sobie Francuzi. Na wyspie, obok Santo Domingo, pojawiło się Haiti, będące kolonią francuską. Obie kolonie były intensywnie eksploatowane, przez co lokalne społeczności Indian zostały prawie w całości wymordowane, a na wyspę zaczęto sprowadzać afrykańskich niewolników. W 1804 roku Haiti uzyskała niepodległość. Po kilku latach, w 1822 roku Haiti podbiło Dominikanę, jednak po wielu latach wojen Haiti musiało zrezygnować z Dominikany, a samo państwo podzieliło się chwilowo na dwa mniejsze królestwa.

Haiti było w kryzysie. Francja zgodziła się na niepodległość państwa w zamian za odszkodowanie, którego spłata pozbawiła władzę gotówki i realnej władzy. W Haiti panowała anarchia i bezprawie, a przez całą wyspę przetaczały się walki rasowe czarnoskórych przeciwko mulatom. W 1915 roku kraj został zajęty przez USA, które rządziły Haiti do 1934 roku, ogołacając kraj ze wszystkiego, co cennego mu pozostało. W 1957 roku krajem zaczął rządzić ród Duvalier, będący jedną z najciekawszych rodzin dyktatorskich na Karaibach. Wszelką opozycję zwalczali tajną policją, a międzynarodowe wsparcie finansowe wydawali jak swoje pieniądze. Gdy wszystko wyszło na jaw, obywatele Haiti wyszli na ulicę. Sytuacja była na tyle napięta, że rodzina usiała uciekać z kraju, a władzę przejęło wojsko. Wprowadzono konstytucję, a w 1990 roku przeprowadzono wolne wybory prezydenckie. Od tego czasu w kraju było kilka zamachów stanu, sytuacja polityczna jest w dalszym ciągu dramatyczna. Dodatkowo w 2010 roku kraj odwiedziło potężne trzęsienie ziemi, które zniszczyło tysiące budynków, w tym największe atrakcje kraju. Od tego czasu państwo działa mocno teoretycznie. Prądu do dzisiaj nie ma z w części Port-au-Prince, a kilkadziesiąt tysięcy mieszkańców stolicy do dzisiaj mieszka pod namiotem w centrum miasta i na jego obrzeżach.

Informacje praktyczne

- ze względu na słabe rozwinięcie kraju i klęski żywiołowe, może być problem z dostępem do podstawowych towarów i usług. Byłem na Haiti w 2017 roku i uwierz mi - chodziłem głodny. O ile w mniejszych miastach nie jest to problemem, o tyle w Port au Prince stawki za jedzenie dla białego potrafią być abstrakcyjnie wysokie, zdarzało się, że za miskę ryżu z fasolą (riz colle aux pois, narodowa potrawa Haiti) żądano od nas 20 USD i nie chciano negocjować ceny, co oznacza, że rezygnowaliśmy z jedzenia i szukaliśmy czegoś innego; na prowincji płaciliśmy z kolei za tą samą potrawę 1,5 USD

- problemem Haiti, zupełnie niewidzialnym, jeżeli patrzy się na mapy Google i czyta informacje w internecie (w większości nieaktualne) jest to, że kraj jest w rozsypce. Dla przykładu - Petionville, oficjalnie luksusowa dzielnica Port-au-Prince, wyglądająca na mapie Google jak dobra dzielnica, w rzeczywistości jest w rozsypce, regularnie nie ma tu prądu, większość knajp, restauracji i lokali jest albo zamknięta, albo zawalona w wyniku trzęsienia ziemi. Wolne trawniki i parki zajęte są przez namioty, w których mieszkają ludzie

- fatalny dostęp do internetu - wifi jeszcze praktycznie w ogóle tutaj nie dotarło. Korzystaliśmy z wifi kilka razy w 4**** hotelu w Port au Prince - nawet w takim miejscu internet praktycznie nie działał, ciężko było nawet wejść na pocztę

Wiza do Haiti

Czy do Haiti jest potrzebna wiza?

Obywatele RP nie potrzebują wizy do Haiti, jeżeli ich pobyt nie będzie dłuższy niż 90 dni. Nasz paszport musi być ważny minimum 60 dni od dnia wyjazdu z Haiti.

Język i znajomość języka angielskiego

Językiem urzędowym Haiti jest haitański oraz francuski. Język haitański jest językiem kreolskim wywodzącym się z języka francuskiego. Aż 90% słownictwa jest pochodzenia francuskiego, natomiast pozostała reszta pochodzi z języków afrykańskich. Język haitański jest językiem używanym przez społeczeństwo, zaledwie 2% Haitańczyków potrafi płynnie posługiwać się językiem francuskim.

Język angielski praktycznie nieznany. Nie oznacza to, że Haitańczycy go nie znają. Znają i uczą się, jednak większość Haitańczyków, którzy nauczą się języka, wyjeżdża za granicę. Będąc na Haiti nie spodziewaj się, że znajdziesz kogoś mówiącego po angielsku. Z wyprzedzeniem możesz szukać osób anglojęzycznych na różnych portalach internetowych, np. na Couchsurfingu.

Gotówka i bankomaty

Walutą Haiti jest gourde. Mimo posiadania własnej waluty, praktycznie w każdym miejscu można płacić amerykańskimi dolarami. Bankomaty dostępne w stolicy, poza Port-au-Prince dostępnych zaledwie kilka bankomatów w pozostałych, największych miastach.

Bezpieczeństwo

Czy w Haiti jest bezpiecznie?

Od 2010 roku, kiedy Haiti dotknęło potężne trzęsienie ziemi, w kraju znajduje się ognisko cholery (jest to ostra choroba zakaźna, której towarzyszy rozwolnienie oraz wymioty). Z tego powodu należy dbać o higienę, pić wyłącznie wodę butelkowaną, jeść żywność poddawaną obróbce termicznej itp.

Ponadto występuje zagrożenie przestępczością pospolitą. Działania służb mundurowych nie są szczególnie skuteczne. Zaleca się szeroko ogarniętą rozwagę, unikanie miejsc niebezpiecznych i spacerowania nocą, skromny ubiór, nie eksponowanie złota i bogactwa. Poza stolicą ludzie są bardzo mili i zainteresowani turystami, natomiast w stolicy można paść ofiarą (chociażby słowną) lokalnych mieszkańców rozgoryczonych swoją codziennością.

Dodatkowo w stolicy coraz częściej dochodzi do ogromnych protestów, w trakcie których Haitańczycy nie przebierają w środkach, podpalają samochody i napadają na służby. Od 2019 roku obywatele Haiti prowadzą masowe protesty przeciwko władzy. Protesty wybuchają spontanicznie i cechują się dużą agresją tłumu, ustawianiem barykad i strzelaninami.

Podsumowując moje doświadczenia w Haiti - jest to kraj dla doświadczonych podróżników. Warunki są ciężkie, nastaw się na możliwy brak prądu i brak internetu. Jeżeli lecisz na Dominikanę i chcesz z ciekawości odwiedzić Haiti na jeden, dwa dni, daruj sobie. Zobaczysz jedynie Port-au-Prince, w którym nie ma nic do obejrzenia. Prowincja jest natomiast piękna, a atrakcje Haiti znajdziesz jedynie poza stolicą.

Gniazdka elektryczne w Haiti

Wtyczki elektryczne w Haiti to wtyczki typu A i B, co oznacza, że wybierając się do Haiti będziemy potrzebować przejściówki.

Jak dotrzeć do Haiti

Jak dolecieć do Haiti?

Do Haiti najlepiej dostać się z Dominikany. W ostatnim czasie pojawia się do niej sporo promocji lotniczych (więcej w artykule Dominikana - przewodnik turystyczny). M.in. ze stolicy Dominikany, Santo Domingo dojedziemy do Haiti busem.

Transport wewnątrz Haiti

Transport publiczny w Haiti.

Transport publiczny w Haiti jest słabo rozbudowany. Nie ma kolei i lotów wewnątrz państwa. Teren jest górzysty, przez co trasy są kręte i podróżuje się naprawdę powoli.

Autobusy i drogi w Haiti

Ruch drogowy w Haiti.

W Haiti wymagane jest międzynarodowe prawo jazdy. Stan dróg fatalny, brak oznakowania, a w stolicy kraju występują ogromne korki. Drogi są wąskie (i dodatkowo pozastawiane), nie ma praktycznie żadnych sygnalizacji świetlnych. Przy godzinach szczytu spodziewaj się paru godzin, żeby wyjechać samochodem z miasta. Po kraju można poruszać się wynajętym samochodem, aczkolwiek, ze względu na zły stan dróg i braki w oznakowaniach, zaleca się wynajęcie chauffeur, czyli kierowcy z własnym samochodem. Jest to oczywiście droższe rozwiązanie niż wynajem samochodu, jednak stanowi jedną z najwygodniejszych form poruszania się po kraju.

Po kraju poruszają się tap taps, czyli zazwyczaj vany przystosowane do przewożenia ludzi. Najdłuższe przejazdy wewnątrz kraju nie powinny kosztować więcej niż 7-8 USD.

Haiti - ciekawostki

Ciekawostki o Haiti.

- wyspę Haiti odkrył w 1492 roku Krzysztof Kolumb. Wyspa została nazwana Hispaniolą (w niektórych źródłach nazywana jest tak do tej pory) i weszła w skład hiszpańskiego imperium kolonialnego. Z czasem Francuzi odbili zachodnią część wyspy (w ten sposób na wyspie nastąpił podział, przez który ostatecznie istnieją tu dzisiaj 2 państwa)
- w Haiti znajduje się jedyna w swoim rodzaju polonia. Są to potomkowie legionistów, którzy w 1802 roku zostali przysłani na wyspę, aby stłumić powstanie czarnej ludności. Duża część Polaków porównywała historię mieszkańców Haiti do swojej własnej - i jedni i drudzy zostali pozbawieni ojczyzny. Duża część Polaków przeszła na stronę powstańców. Ich potomkowie żyją do dzisiaj na wyspie, ich największym skupiskiem jest Cazale
- Haiti jest najbiedniejszym krajem Ameryki Południowej

Ostatnia aktualizacja: 03.11.2020